Son dönemde tarihi dizilere olan ilgi hem tarih bölümüne hem de ilintili olarak bu alana hizmet eden birçok noktaya teveccühü de artırdı. Tarihi karakterlerin doğru analiz edilebilmesi için arşiv çalışmaları önemli yer tutuyor. Geçtiğimiz senelerde Muhteşem Yüzyıl dizisi ile başlayan tarih dizilerine ilgi her geçen gün giderek artıyor. Yine son dönemlerde Diriliş Ertuğrul, Kuruluş Osman, Fatih gibi dizilerde izleyici tarafından büyük bir beğeni ile takip edildi.
Peki dizilerden tarih öğrenilir mi?
Tarih alanında ihtisas yapmış hocalara sorduğumuzda, dizilerin halkı sürüklemesi açısından önemli yeri olduğunu ancak salt tarih öğrenimi açısından yeterli olmadığını görüyoruz.
Birçok akademisyen tarih öğrenmenin uzun ve hummalı çalışmalar neticesinde gerçekleşebileceğini ifade ediyor.
“Aman efendim, siz siz olun, işin ehli kişilerin söylediklerini önemseyin”, evet diziler güzel, iyi, hoş… ancak ortak kanaat buralardan tarih bilincinin oluşamayacağı yönünde. Aman bilgi kirliliğine dikkat!
Peki tarih nasıl öğrenilir?
Bu camiada çalışmalar yapan hocaların eserleri takip edilebilir, “ben bu işin mutfağına girmek istiyorum” derseniz, o zamanda arşivler sizi bekliyor!
Türkiye’de arşivcilik, yalnızca belgelerin saklanmasından ibaret değildir; aynı zamanda bir milletin geçmişiyle olan bağını kuran, bugünü anlamlandıran ve geleceğe yön veren bir bilgi altyapısı olarak karşımıza çıkıyor.
Özellikle son yıllarda artan dijitalleşme çalışmalarıyla birlikte arşivler sadece fiziksel belgelerin saklandığı alanlar olmaktan çıktı ayrıca elektronik belge yönetim sistemleri, veri analitiği ve yapay zeka destekli sınıflandırmalarla bilgi yönetimi merkezlerine dönüştü. Bu dönüşüm kamu yönetiminin daha verimli işlemesini sağladığı gibi, vatandaşların bilgiye erişimini de kolaylaştırdı. Aynı zamanda akademik çalışmaların hızlanmasına, tarihsel analizlerin daha sağlıklı temellere dayanmasına zemin hazırladı.
Geleceğe dönük olarak arşivcilik faaliyetlerinin sürdürülebilirliği, eğitimli personel yetiştirilmesi ve arşiv bilincinin toplumda yerleşmesi ile mümkün olacak. Toplumsal hafızanın korunması, ancak arşivlere duyulan güven, verilen değer ve yapılan yatırımla sağlanabilir. Bu noktada yerel yönetimlerden üniversitelere, özel sektörden bireylere kadar her kesimin arşivcilik faaliyetlerine katkı sunması oldukça önemli. Çünkü geçmişini bilmeyen bir toplumun geleceği planlaması ziyadesiyle zor. Arşivler yalnızca devlete değil, topluma da hizmet eden yaşayan organizmalardır. Bu nedenle korunmalı ve geliştirilmelidir. Arşivcilik bilginin evrensel gücüne dayanan bir sorumluluk ve aynı zamanda medeniyetin temel taşlarından biridir.
Malum 9 Haziran Arşivler Günü… Bu kapsamda 26 Mayıs 2025’te, Türk Arşivciler Derneği ile Marmara Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü iş birliği ile bir etkinlik düzenleniyor.
Etkinlik Marmara Üniversitesi Göztepe Yerleşkesi Dr. İbrahim Üzümcü Konferans Salonu’nda 09.00-15.00 saatleri arasında gerçekleştirilecek.
“Kadın Eli Değmiş Arşivler” temasıyla düzenlenen etkinlikte ne amaçlanıyor?
Kadın çalışmalarının arşivcilik disipliniyle kesiştiği akademik bir zemin sunmayı hedefliyor.
Programda Türk Arşivciler Derneği Başkanı Dr. Meliha Nur Çerçinli açılış konuşmasını yapacak. Çerçinli aynı zamanda bir oturuma da başkanlık edecek!
Ayrıca Doç. Dr. Elif Yılmaz Şentürk ve Türk Arşivciler Derneği Başkan Yardımcısı Yüksel Baycar gibi arşivcilik mesleğine katkı sağlayan kadınların öncülüğünde gerçekleşecek program, arşivcilik ve kadın çalışmalarını tarih, edebiyat, bilgi yönetimi ve dijital dönüşüm perspektiflerinden ele alan iki tematik oturumdan oluşmaktadır.